Bespreek­no­titie: klimaat- & biodi­ver­si­teits­crisis


23 mei 2022

Bespreeknotitie: klimaat- & biodiversiteitscrisis

23 mei 2022

Aanleiding

De aanleiding voor deze bespreeknotitie zijn de volgende ontwikkelingen:

  • In het meest recente IPCC-klimaatrapport (4 april jl.) wordt aangegeven dat de het doel van het akkoord van Parijs om te streven naar maximaal 1,5 graden temperatuurstijging steeds verder uit beeld raakt. In de samenvatting voor beleidsmakers wordt gesteld dat we op basis van de stand van ingevoerde maatregelen aan het einde 2020 afstevenen op een opwarming van 3,2 graden (mediaan) aan het einde van deze eeuw en waarna de temperatuur nog verder zal stijgen.1

  • In het meest recente verslag van de WMO (9 mei jl.) wordt gesteld dat we een kans hebben van 48% dat één van de komende jaren 1,5 graad warmer is dan het pre-industriële tijdperk.2

  • Op de huidige koers wordt de 1,5 graden grens voor het klimaat (30-jarige gemiddelde) waarschijnlijk al in het begin van het komende decennium bereikt.3

  • WMO secretaris-generaal professor Petteri Taalas benadrukt dat de 1,5 graden grens niet willekeurig is maar “een indicator van het punt waarop de klimaatimpact steeds schadelijker zullen worden voor mensen en zelfs voor de hele planeet.2

  • Bij het missen van het 1,5 graden doel neemt het risico op het omslagpunten (tipping points) in het klimaat significant toe. 4

  • De gevolgen van de klimaatcrisis zijn om ons heen merkbaar (bij 1,2 graden opwarming) en leiden ook in ’s-Hertogenbosch en de rest van Nederland tot hittestress, hoger water, extremer weer, stress voor de natuur en droogte.5

  • Op dit moment is het neerslagtekort al erger dan in dezelfde periode in recordjaar 1976.6

  • In het meest recente rapport van het IPBES (11 juni 2021) wordt benadrukt om de klimaatcrisis en biodiversiteitscrisis in samenhang aan te pakken.7

  • Het biodiversiteitspanel van de VN, het IPBES, concludeerde al in 2019 dat een miljoen dier- en plantsoorten de komende tientallen jaren dreigen uit te sterven en we aan het begin van een massa extinctiegolf staan als er niks verandert. Enerzijds veroorzaakt door klimaatverandering, maar ook door het op grote schaal verdwijnen van natuur (habitat) en door gebruik van pesticiden en andere chemicaliën.8

  • Verschillende gemeentes hebben hier gevolg aangegeven door de ‘klimaatnoodtoestand’ of ‘klimaatcrisis’ uit te roepen, dit betreft onder de gemeentes Amsterdam, Haarlem, Londen, Parijs en Sydney.9

We leven momenteel op een kantelpunt in onze geschiedenis, gaan wij onze Aarde en alles wat op haar leeft beschermen, of gaan wij door op de huidige voet? Het zal niemand zijn ontgaan dat het IPCC, het klimaatpanel van de VN, dit kalenderjaar twee klimaatrapporten heeft uitgebracht, waarin opnieuw wordt aangegeven dat door menselijk handelen de temperatuur stijgt en blijft stijgen wanneer nu niet wordt ingegrepen. We stevenen af op een temperatuurstijging van flink méér dan 1,5 graad, namelijk 3,2 graden aan het eind van deze eeuw1. Een temperatuurstijging van 1,5 graden, een stijging die al bijna bereikt is, heeft al onomkeerbare gevolgen voor de planeet, zo schrijft het IPCC. Het maakt grote gebieden op Aarde onleefbaar en bedreigt al het leven. Op 6 april jl. gingen in heel Europa honderden klimaatwetenschappers de straat op om te demonstreren tegen de huidige matige erkenning van overheden van de klimaatcrisis. Al tientallen jaren publiceren wetenschappers hier namelijk tal van onderzoeken over, schrijven zij brandbrieven en trachten zij de politiek wakker te schudden, echter zonder het noodzakelijke resultaat, nog steeds wordt de klimaatcrisis niet als zodanig erkend.

Het biodiversiteitspanel van de VN, het IPBES, concludeerde al in 2019 dat een miljoen dier- en plantsoorten de komende tientallen jaren dreigen uit te sterven, een massa extinctiegolf dreigt. Enerzijds veroorzaakt door klimaatverandering, maar ook door het op grote schaal verdwijnen van natuur (habitat) en door gebruik van pesticiden en andere chemicaliën. De biodiversiteitscrisis lijkt vaak een vergeten crisis, de klimaatcrisis is hetgeen dat in het nieuws komt, terwijl beide invloed hebben op elkaar en de biodiversiteitscrisis ook een crisis is die al het leven op Aarde bedreigt, dat wil zeggen wanneer de klimaatcrisis zou worden opgelost dan is de biodiversiteitscrisis dat niet automatisch ook, deze crisis moet erkend worden als aparte crisis om hier ook de juiste beleidskeuzes op te kunnen maken. Door de overlap in beide crisissen adviseert het IPBES echter wel beide crisissen in samenhang aan te pakken.7

Zowel de klimaat- als biodiversiteitscrisis zijn de grootste bedreigingen en crisissen van onze tijd. Ze bedreigen al het leven op Aarde, namelijk doordat dieren en natuur uitsterven, maar hiermee ook de voorwaarden voor menselijk leven; dieren, natuur en de juiste weersomstandigheden zijn namelijk ook de voorwaarden die mensen nodig hebben om voedsel te kunnen produceren, een schone, gezonde en veilige leefomgeving te hebben en voldoende bewoonbaar aardoppervlak te hebben voor de wereldbevolking.

In het huidige beleid van de gemeente ‘s-Hertogenbosch zien wij onvoldoende actie op het beleidsterrein van zowel klimaat als wel biodiversiteit. De Partij voor de Dieren is van mening dat stap één naar het zetten van juiste stappen in het oplossen van deze crisissen het erkennen van de biodiversiteits- en klimaatcrisis is.

Wat bereiken wij met het uitroepen van crisis?
Door het uitroepen van de klimaat- en biodiversiteitscrisis wordt er an sich nog niets veranderd, hiermee bekrachtigen wij echter wel de urgentie die wij als raad zien en de noodzaak om deze crisissen in iedere beleidskeuze mee te laten wegen.

Wanneer erkend dan kunnen deze onderwerpen zwaar genoeg wegen in de beleidskeuzes dat we hier daadwerkelijk voortgang op kunnen maken met het noodzakelijk tempo én budget dat hierbij verlangd wordt. Ook vertelt de gemeente op die manier het eerlijke verhaal naar haar inwoners. Het is immers de verantwoordelijkheid van de overheid om haar inwoners juist te informeren en voor gevaar te behoeden. Dit zorgt voor meer urgentie en draagvlak bij inwoners voor de realiteit waarin wij leven.

Vragen

De volgende vragen willen we aan onze collega`s voorleggen:

  • Wat vindt u van de mate waarin inwoners momenteel betrokken en geattendeerd worden op de klimaat- en biodiversiteitscrisis?

  • Wat vindt u van de mate waarin de gemeente en de gemeenteraad de klimaat- en biodiversiteitscrisis momenteel erkent, uitdraagt en integreert in haar keuzes?

  • Bent u het met ons een dat er urgentie bestaat om de klimaat- en biodiversiteitscrisis uit te roepen?

Fractie Partij voor de Dieren,

Rick van de Pol

1 https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_SummaryForPolicymakers.pdf

2 https://public.wmo.int/en/media/press-release/wmo-update-5050-chance-of-global-temperature-temporarily-reaching-15%C2%B0c-threshold

3 https://www.carbonbrief.org/analysis-when-might-the-world-exceed-1-5c-and-2c-of-global-warming

4 https://www.nature.com/articles/d41586-019-03595-0

5 https://www.pbl.nl/publicaties/Effecten_klimaatverandering_voor_Nederland

6 https://www.knmi.nl/nederland-nu/klimatologie/geografische-overzichten/neerslagtekort_droogte

7 https://ipbes.net/sites/default/files/2021-06/20210609_workshop_report_embargo_3pm_CEST_10_june_0.pdf

8 https://ipbes.net/global-assessment

9 https://www.ad.nl/utrecht/utrecht-roept-in-navolging-van-andere-steden-klimaatnoodtoestand-uit~a80c2db3/


Status

Ingediend

Voor

Tegen