Schrif­te­lijke vragen een tekort aan groen in Den Bosch: meer verdichting vraagt om meer vergroening

Indiendatum: 9 dec. 2024

Den Bosch, 9 december 2024

Betreft: vragen ex art. 71 R.v.O.

Onderwerp: een tekort aan groen in Den Bosch: meer verdichting vraagt om meer vergroening

Geacht college,

Vandaag is er een belangrijk onderzoek van Natuur & Milieu en Sweco uitbracht over (de ontwikkeling van) het tekort aan groen in Nederlandse steden tussen 2019 en 2024.[1] In dit onderzoek wordt gekeken naar het totale oppervlakte groen, de hoeveelheid groen per buurt en de hoeveelheid groen per woonadres. Hiermee wordt de mate van (ontwikkeling van) verstening in beeld gebracht.

De mate van verstening van een buurt is getoetst aan twee normen:

1. De beschikbaarheid van minstens 75 m² openbaar groen per woning in de buurt. ‘Groen’ betekent in dit onderzoek dat het niet (te veel) versteend is. In de Nota Ruimte (2004) wordt 75 m² groen per woning als ondergrens gezien.
2. De aanwezigheid van ten minste 1 hectare aaneengesloten openbaar groen gebied in de buurt. Voor de waarde van groen voor biodiversiteit en voor ontspanning en welzijn van mensen, is het van belang dat het groen aaneengesloten is. De WHO adviseert dat er minstens 1 hectare nodig is.

Ondanks de toenemende aandacht voor de waarde van groen en vergroening, zijn minder buurten gaan voldoen aan deze groennormen, ook in Den Bosch.

Het onderzoek geeft aan dat veel gemeenten groenambities niet waar weten te maken doordat er geen harde groennormen en te weinig financiële middelen zijn. Als oplossing voor het tekort aan financiële middelen wordt aangegeven dat gemeenten middelen kunnen afromen bij projectontwikkelaars en fondsen kunnen ontwikkelen voor bovenwijkse voorzieningen. Ook kunnen gemeenten stijgende OZB-inkomsten inzetten voor vergroening.

Wij hebben hierover de volgende vragen aan u:

1. Bent u bekend met het bovengenoemde onderzoek en de informatie die over Den Bosch hierin is opgenomen? Zo ja, wat vindt u van dit onderzoek?

2. Hoe kijkt u naar de resultaten van Den Bosch, sinds 2019 8,8% minder gemiddelde m² groen per woonadres, 5,1% minder buurten dat voldoet aan de norm en 1,7% minder buurten met minimaal één stuk aaneengesloten groen van minimaal 1 hectare?

3. Bent u het met ons eens dat wanneer het beleid op meer verdichten wordt doorgezet, dat dit dan hand in hand moet gaan met evenredige vergroening, om een verdere krimp van het gemiddelde aantal m² groen per woonadres en het aantal buurten dat voldoet aan de hierboven genoemde groennorm, te voorkomen? Zo ja, hoe gaat u deze evenredige groei borgen? Zo nee, waarom niet?

4. Bent u bereid om de in het onderzoek genoemde mogelijkheden voor het verkrijgen van meer financiële middelen voor de vergroeningsopgave te benutten? Zo ja, kunt u aangeven welke mogelijkheden op wat voor manier u gaat benutten? Zo nee, waarom niet?

Eerder dit jaar heeft Den Bosch nieuwe groennormen per type gebied afgesproken in de gebiedspaspoorten. Er zijn echter enkel kwantitatieve normen vastgelegd. Het onderzoek geeft aan dat in een goede groennorm logischerwijs ook aandacht is voor de kwaliteit van het groen. Bij bouwprojecten kent Den Bosch een kwalitatieve groennorm en ook in de gebiedspaspoorten is aandacht voor de kwaliteit van het groen en wordt dit als één van de opgaves genoemd, het verbeteren van het bestaand groen. Een kwalitatieve groennorm in de gebiedspaspoorten ontbreekt echter.

Ook geeft het onderzoek aan dat het particulier groen vaak niet in beeld gebracht is en de oppervlakten/inhoud aan boomkronen niet bekend zijn bij de gemeente. Aangegeven wordt dat het waardevol kan zijn om ook van de biodiversiteit en de gezondheid in wijken/ gebieden een nulmeting uit te voeren. Zo kan vergroening ook aan die opgaves gekoppeld worden.

5. Bent u bereid om de gebiedspaspoorten te versterken en de in de gebiedspaspoorten kwalitatieve waarden te concretiseren, door hier een kwalitatieve groennorm aan toe te voegen? Zo nee, waarom niet?

6. Op de bomenkaart zijn van de geregistreerde bomen ook de boomkroonoppervlaktes vastgelegd. Heeft u hiermee een volledig en actueel beeld van alle bomen en hun boomkroonoppervlaktes/-inhoud in Den Bosch? Indien dit geen volledig en actueel beeld geeft, hoe gaat u dit volledig en actueel maken?

7. Heeft u het particulier groen in Den Bosch goed in beeld? Zo ja, dan verzoeken we u om deze informatie met de raad te delen, zo nee, bent u bereid om dit in beeld te brengen?

8. Heeft u de biodiversiteit en de gezondheid in de verschillende wijken in beeld in de vorm van een nulmeting? Zo ja, bent u bereid om, gekoppeld aan de uitvoering en monitoring van de gebiedspaspoorten, de ontwikkelingen t.a.v. biodiversiteit en gezondheid inzichtelijk te maken? Zo nee, bent u bereid om deze nulmeting te verrichten?

Het onderzoek adviseert om binnen de vergroeningsopgave de ‘versteende’ wijken/gebieden en/of die met de grootste opgaven, logischerwijs als eerste aan te pakken. Dit vraagt wel om een andere aanpak dan “werk met werk maken”.

9. Bij de gebiedspaspoorten is een motie aangenomen om versteende wijken voorrang te geven. Bent u bereid in het nog te ontwikkelen/publiceren uitvoeringsprogramma af te wijken van “werk met werk maken” en wanneer nodig ook puur in te zetten op vergroening, daar waar dit het hardst nodig is?

Het onderzoek adviseert om wanneer duidelijk is waar er vergroend kan worden, verschillende uitvoeringsscenario’s met daaraan gekoppeld verschillen in budget door te rekenen en aan de raad voor te leggen. Daarbij gaat het dan om scenario’s die het complete beeld schetsen over de lange termijn (>25 jaar), waarbij uitgerekend is:

• wat het groen kost in aanleg;
• wat de invloed is op het beheerbudget van de openbare ruimte;
• wat de baten zijn van de vergroening.

10. Bent u bereid om, voorafgaand aan de vaststelling van het uitvoeringsprogramma gebiedspaspoorten, een dergelijke raadsvoorstel met verschillende scenario’s aan de raad voor te leggen? Zo ja, wanneer verwacht u dat u dit aan de raad kunt voorleggen? Zo nee, waarom niet?

We kijken uit naar uw beantwoording.

Namens de fractie van Partij voor de Dieren,

Eileen Samshuijzen

[1] https://natuurenmilieu.nl/app/uploads/NM2024-Onderzoek-Tekort-aan-groen-in-Nederlandse-steden.pdf