Schrif­te­lijke vragen ernstige lucht­ver­vuiling – voortgang van verbe­tering lucht­kwa­liteit in Den Bosch


Indiendatum: 10 jun. 2022

Den Bosch, 10 juni 2022

Betreft: vragen ex art. 71 R.v.O.

Onderwerp: ernstige luchtvervuiling – voortgang van verbetering luchtkwaliteit in Den Bosch

Geacht College,

Op 9 juni jl. zijn er in de media verschillende nieuwsberichten1 verschenen n.a.v. een recent rapport2 uitgebracht door de GGD omtrent de slechte luchtkwaliteit in Brabant en de hieraan verbonden gezondheidsrisico’s. Ook in Den Bosch is er sprake van een slechte luchtkwaliteit, zowel qua stikstofdioxide als wel qua fijnstof, zo wijzen meetdata van het RIVM3 uit 2020 uit. Uit het rapport van de GGD blijkt welke gezondheidsrisico’s verbonden zijn aan een slechte en hiermee ongezonde luchtkwaliteit:

  1. Bij 1 op de 5 (20,2%) kinderen met astma, is de astma toe te schrijven aan luchtverontreiniging.
  2. Bij bijna 1 op de 4 (22,9%) volwassenen met een hartvaatziekte, is de ziekte toe te schrijven aan luchtverontreiniging.
  3. Bij ruim 1 op de 7 (15,1%) longkankerpatiënten, is de longkanker toe te schrijven aan luchtverontreiniging.
  4. De gemiddelde vroegtijdige sterfte door blootstelling aan PM10 en NO2 is in Brabant 358 dagen. Brabanders verliezen dus gemiddeld bijna een jaar door vervuilde lucht.
  5. De gezondheidsschade door de blootstelling aan luchtverontreiniging is in Brabant vergelijkbaar met het meeroken van 4,9 sigaretten per dag. De lucht die bewoners in Brabant inademen is dus vergelijkbaar met de lucht die iemand zou inademen als een huisgenoot elke dag bijna 5 sigaretten binnenshuis rookt.

De gemeente Den Bosch heeft in januari 2020 Het Schone Lucht Akkoord4 ondertekend5. Hiermee wordt uitgesproken dat schone lucht van levensbelang is, voor iedereen en dat luchtverontreiniging behoort tot de belangrijkste risicofactoren voor de gezondheid, in dezelfde orde van grootte als overgewicht. Partijen die het Schone Lucht Akkoord hebben ondertekend streven daarom naar een permanente verbetering van de luchtkwaliteit. Daarbij wordt toegewerkt naar de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor luchtkwaliteit in 2030 voor fijnstof en stikstofdioxide. Het Schone Lucht Akkoord maakt de omslag van het voornamelijk sturen op het voldoen aan Europese grenswaarden, naar het realiseren van gezondheidswinst voor iedereen. Partijen die het akkoord hebben ondertekend stellen als gezamenlijk doel om in 2030 minimaal 50% gezondheidswinst uit binnenlandse bronnen te realiseren ten opzichte van 2016. Daartoe worden de afspraken uit het akkoord uitgevoerd. Het streefresultaat is dat mensen daardoor gemiddeld vier maanden langer leven.

Dat het Schone Lucht Akkoord is ondertekend in 2020 is een mooi stap geweest richting schonere, gezondere lucht. De meetdata die zijn gebruikt in het rapport en de aangegeven RIVM data stammen van voor en rond de ondertekening van het akkoord, wij begrijpen dan ook dat dit mogelijk niet representatief is voor de huidige situatie. Meer actuele cijfers zijn ons momenteel echter niet voor handen en de actuele berichtgeving, cijfers en risico’s baren ons een hoop zorgen en onderstrepen nogmaals de noodzaak om de luchtkwaliteit aanzienlijk te verbeteren. Naar aanleiding hiervan hebben wij de volgende vragen aan het College:

  1. Is het College bekend met het rapport van de GGD?
  2. Is het College verbaasd over de resultaten die in het rapport van de GGD genoemd worden? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom?
  3. Is het College het met ons eens dat de slechte luchtkwaliteit in onze gemeente een zeer kwalijke zaak is en dat het noodzakelijk is om de luchtkwaliteit zo snel en zo veel mogelijk te verbeteren om onnodige gezondheidsrisico’s te voorkomen dan wel te beperken?
  4. Welke concrete stappen zijn er sinds ondertekening van het Schone Lucht Akkoord genomen t.a.v. verbetering van de luchtkwaliteit?
  5. Welke concrete stappen beoogt het College nog te gaan nemen om te voldoen aan de gestelde afspraken uit het Schone Lucht Akkoord?

Namens de fractie van Partij voor de Dieren,

Eileen Samshuijzen


1 Bijvoorbeeld: https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/4099367/ggd-brabanders-leven-een-jaar-korter-door-luchtvervuiling & https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5314124/milieuvervuiling-noord-brabant-astma-luchtvervuiling-gezonde-lucht

2 https://www.ggdhvb.nl/app/uploads/2022/06/Onderzoek-luchtkwaliteit-en-gezondheid-in-Brabant-2022-Rapport.pdf

3 https://www.rivm.nl/documenten/rapport-2021-0018-bijlage-bevolkingsgewogen-gemiddelden-per-gemeente

4 https://open.overheid.nl/repository/ronl-ff5c8087-200a-4aa4-b76e-dac3b5c408fd/1/pdf/bijlage-1-schone-lucht-akkoord.pdf

5 https://denbosch.notubiz.nl/document/8359254/1/ac9b03e4-4744-404d-8393-a0b0054284b1

Indiendatum: 10 jun. 2022
Antwoorddatum: 19 jul. 2022

Geachte mevrouw Samshuijzen,

Op 10 juni 2022 stelt u, naar aanleiding van een publicatie van de GGD “luchtkwaliteit en gezondheid in de provincie Noord-Brabant" vijf vragen ex art 71 R.v.O. met als onderwerp: ernstige luchtverontreiniging — voortgang van verbetering luchtkwaliteit in Den Bosch.

  • Is het college bekend met het rapport van de GGD?
  • Is het college verbaasd over de resultaten die in het rapport van de GGD genoemd worden? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom?
  • Is het college het met ons eens dat de slechte luchtkwaliteit in onze gemeente een zeer kwalijke zaak is en dat het noodzakelijk is om de luchtkwaliteit zo snel en zo veel mogelijk te verbeteren om onnodige gezondheidsrisico’s te voorkoen dan wel te beperken?
  • Welke concrete stappen zijn er sinds ondertekening van het Schone lucht Akkoord genomen t.a.v. verbetering van de luchtkwaliteit?
  • Welke concrete stappen beoogt het college nog te nemen om te voldoen aan de gestelde afspraken uit het Schone Lucht Akkoord?

Beantwoording vragen 1 en 2

De gemeente ’s-Hertogenbosch vindt aandacht voor gezondheid en luchtkwaliteit erg belangrijk. De gemeente ’s-Hertogenbosch was dan ook vanaf het prille begin betrokken bij de totstandkoming van het Schone Lucht Akkoord. Een akkoord waarbij de afspraak is gemaakt om gezamenlijk de luchtkwaliteit in 2030 met 50% te verbeteren ten opzichte van 2016. Het gepubliceerde rapport van de GGD laat nogmaals nut en noodzaak zien van onze aanpak.

Beantwoording vraag 3

De lucht is het afgelopen decennium een stuk schoner geworden. Desondanks treedt er nog steeds gezondheidsschade op als gevolg van de verontreinigingen in onze lucht. Door deelname aan het Schone Lucht Akkoord hebben we aangegeven de problematiek te herkennen en erkennen. Daarmee (h)erkennen we ook dat we als gemeente niet overal invloed op hebben. Veel luchtverontreiniging komt van buiten de gemeente en/of we hebben geen invloed op de bron (denk aan de Rijkswegen die door onze gemeente lopen). Juist daarom is het zo belangrijk dat alle deelnemende partijen samen optrekken in het Schone Lucht Akkoord.

Beantwoording vragen 4 en 5

Het opstellen van een uitvoeringsplan met daarin voorgestelde maatregelen mbt mobiliteit, mobiele werktuigen, industrie, woningen/houtstook en binnenvaart/havens was de eerste concrete stap.

Deels bestaat dit uit algemene maatregelen die samen met alle ondertekenaars uit het Akkoord zijn afgesproken en deels bestaat dat uit maatregelen die relevant zijn voor de verbetering van de luchtkwaliteit en al opgenomen zijn in gemeentelijke (beIeids)doeIen.

Inmiddels hebben we als deelnemer van het eerste uur bereikt dat de regio Brabant Noord Oost in zijn geheel deelneemt aan het Schone Lucht Akkoord. Als regio hebben we vervolgens op 21 april 2022 samen met Bouwend Nederland een intentieverklaring ondertekend om de juiste kaders te scheppen om emissieloos bouwen te faciliteren.

Daarnaast is er, op verzoek van omwonenden van de A59 is er, ook in het kader van het Schone Lucht Akkoord, een officieel tijdelijk meetpunt geplaatst nabij de A59 in Rosmalen. Dit meetpunt (zie ook: www brabantluchtmeet net) staat voor de duur van een half jaar (tot eind juli) op deze locatie. Na afloop zal een meetrapport opgesteld worden van de bevindingen.

Verder zijn er zijn inmiddels overleggen gaande met de regionale omgevingsdienst om (regionaal) afspraken te maken over de industriele doelstellingen rondom luchtkwaliteit (strakker vergunnen en naleving controleren).

Ook zijn er al diverse stappen gezet vanuit het actieplan Duurzame mobiliteit die een effect hebben op het verbeteren van de luchtkwaliteit. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om het emissieloos distribueren door de ondernemers in de binnenstad.

Voor de komende jaren staan nog diverse maatregelen op de agenda, zoals:

  • Uitvoering/invulling geven aan de intentieverklaring met Bouwend Nederland
  • Mobiliteitsvraagstukken bij ruimtelijke ontwikkelingen beschouwen i.r.t. luchtkwaliteit
  • Onderzoeken mogelijkheden walstroomvoorzieningen in aanvulling op de reeds bestaande in Engelen.
  • Verdere uitrol actieplan duurzame mobiliteit (bv verduurzaming gemeentelijk wagenpark)

De afgelopen tijd hebben we dus de nodige stappen gezet om de luchtkwaliteit binnen onze gemeente verder te verbeteren en ook staan er voor de komende jaren diverse maatregelen op de agenda, waarmee we stappen zetten in het kader van het Schone Lucht Akkoord.

Hoogachtend,

Burgemeester en wethouders van ‘s-Hertogenbosch,

De gemeentesecretaris,

drs. B. van der Ploeg

De burgemeester,

drs. J.M.L.N. Mikkers