Schrif­te­lijke vragen goed voorbeeld doet volgen, aanpak auto­be­sitas zoals in Duitsland en Frankrijk

Indiendatum: 20 jul. 2023

Den Bosch, 20 juli 2023

Betreft: vragen ex art. 71 R.v.O.

Onderwerp: goed voorbeeld doet volgen, aanpak autobesitas zoals in Duitsland en Frankrijk

Geacht college,

In de media lezen wij dat in verschillen de Duitse en Franse steden zware auto’s zoals SUV’s binnenkort meer moeten zullen betalen[1]. “Er zijn hier geen modderpaden of bergwegen, een SUV is volkomen nutteloos in de stad”, volgens de Parijse wethouder Christophe Najdovski. Ook Amsterdam gaat onderzoeken of dat grote, zware auto’s daar meer belast kunnen worden, bijvoorbeeld middels een gedifferentieerd tarief voor parkeervergunningen. Grotere, zwaardere auto’s zijn namelijk slechter voor de Aarde dan kleinere, lichtere auto’s, ze verbruiken meer energie, nemen meer ruimte in en ook in de productie zijn ze meer belastend voor de Aarde, doordat er meer grondstoffen en energie voor de productie nog zijn.

SUV’s zijn de afgelopen jaren in Nederland steeds populairder geworden blijkt uit cijfers[2] van de RDW, zo was in 2020 31% van de nieuw verkochte auto’s een SUV. Maar dit soort auto’s zijn een stuk groter dan andere auto’s en verbruiken gemiddeld zo’n 20% meer energie dan de gemiddelde auto. Het wereldwijd toegenomen aantal SUV’s was verantwoordelijk voor een derde van de wereldwijde toename van de olievraag[3].

Een deel van deze SUV’s is elektrisch, elektrische SUV’s zijn echter ook nog steeds energieslurpers en vervuilers. In het NRC geeft Farzaneh Bahrami, Assistant Professor Urban Design and Mobility aan de RUG, aan[4]: “Er is veel miscommunicatie over elektrische auto’s, en het is tijd om iets van hun aureool weg te nemen. Mensen denken: ‘Ik rijd uitstootvrij en ik heb er meer voor betaald, dus ik doe mijn deel.’ Maar ze realiseren zich niet dat de vervuiling voor de productie elders plaatsvindt en dat de banden van elektrische auto’s meer microplastics loslaten, omdat die auto’s zwaarder zijn. En vooral zien ze het simpele feit over het hoofd dat wat ze met een elektrische SUV doen ook met een veel kleinere elektrische auto kan, zeker in de stad.”

Het is niet gek dat steeds meer grote, zware auto’s verkocht worden, autoproducenten sturen hier namelijk ook actief op aan[3]. Autoproducenten zoals Volkswagen en BMW geven aan dat ze minder kleine auto’s op de markt brengen en meer luxere en grotere auto’s, zoals SUV’s. Deze grotere auto’s zetten de Aarde echter nog meer onder druk.

Ook Den Bosch heeft last van de zo genoemde “autobesitas”, we kampen met een strijd om de openbare ruimte voor allerlei verschillende doeleinden, daarnaast hebben auto’s een grote impact op de doelen van de gemeente Den Bosch ten aanzien van vermindering van het gebruik van primaire grondstoffen, klimaatneutraal worden en de afspraken en doelen uit het Schone Lucht Akkoord.

Een vermindering van het aantal auto’s en het bieden van voldoende alternatieve vervoersmanieren zou een doel an sich moeten zijn, omdat auto’s voor de meeste vervoersbewegingen niet de meest efficiënte oplossing zijn en er goede alternatieven mogelijk zijn of mogelijk gemaakt kunnen worden. Met een forse afname van het aantal auto’s kan flink worden bijgedragen aan het behalen van onze klimaatdoelen, het binnen de draagkracht van onze Aarde blijven en het benutten van onze schaarse ruimte voor echte leefomgeving. Ten aanzien van de auto’s die vervolgens alsnog gebruikt worden en/of als noodzakelijk worden gezien zou het doel moeten zijn om het gebruik van deze auto’s zo efficiënt mogelijk te maken en onnodige vervuiling en ruimtegebruik van deze auto’s tegen te gaan. Dat betekent dat deze auto’s niet groter en zwaarder moeten zijn dan noodzakelijk.

Wij hebben hierover de volgende vragen aan u:

1. Wat vindt u van de zwaardere belasting van grote, zware auto’s in verschillende Franse en Duitse steden?
2. Bent u bereid om te onderzoeken wat de mogelijkheden hiertoe zijn in Den Bosch? Waarom wel of niet?
3. Bent u bereid om in gesprek te gaan met de gemeente Amsterdam en/of andere gemeenten die deze mogelijkheden willen onderzoeken, om gezamenlijk en dus meer efficiënt te werk te gaan en zo mogelijk met verschillende gemeentes beleid te ontwikkelen dat op elkaar aansluit en zo als lokale overheden een gezamenlijk, eenduidig verhaal te vertellen? Waarom wel of niet?

Wij kijken uit naar uw beantwoording.

Namens de fractie van Partij voor de Dieren,

Eileen Samshuijzen

[1] https://www.nrc.nl/nieuws/2023/07/12/steden-gaan-strijd-aan-met-autobesitas-in-frankrijk-en-duitsland-betalen-suvs-meer-parkeergeld-a4169630

[2] https://www.rvo.nl/sites/default/files/2021/10/TrendrapportNederlandse-markt-personenautos-2021.pdf

[3] https://www.theguardian.com/environment/2023/feb/28/carbon-emissions-global-suv-sport-utility-vehicles-oil-climate

[4] https://www.nrc.nl/nieuws/2022/09/30/we-moeten-meer-praten-over-elektrische-autos-a4143703